Het Chinese karakter Qigong is opgebouwd uit de karakters Qi en Gong. Qi is de lucht, adem of levensenergie van elk levend wezen. Gong is te vertalen als de tijd en energie die nodig is om bepaalde kennis of vaardigheden te leren beheersen. Qigong is dan te vertalen als het zich inspannen om de Qi van het eigen lichaam te leren beheersen.

Naast Qigong is een andere term uit de Chinese medische wetenschap van belang, de term Dao Yin. Dao Yin is het bewegen van de ledematen om het lichaam te masseren. Als deze uiterlijke bewegingen gecombineerd worden met de innerlijke ‘beweging’ van de ademhaling en van de geest, is er sprake van Qigong.

Het doel van Qigong is het verbeteren van de Qi en de Qi-stroom in het menselijke lichaam en daarmee indirect het beïnvloeden van de Jing en de Shen.

Waarom Qigong?
Qigong is gebaseerd op de principes van Yin en Yang. Het verbetert de Qi-huishouding van het lichaam, waardoor de Jing en de Shen in harmonie met elkaar zijn. Bij regelmatige beoefening van Qigong wordt het lichaam soepel gehouden, waardoor de Qi zonder blokkades door het lichaam kan stromen. Daardoor kan de Qi beter alle delen van het lichaam bereiken wat inhoudt dat Bloed makkelijker kan stromen, waardoor de organen beter gevoed worden. Hierdoor kunnen de organen (ZangFu) hun functies optimaal verrichten, met name de aanmaak van Qi en Bloed. Dit alles zorgt ervoor dat de Jing en Shen goed met elkaar verbonden blijven en het lichaam in evenwicht blijft.
Hiermee kunnen vier doelen bereikt worden:

  • De gezondheid vergroten.
  • Innerlijke kracht opwekken waarmee het lichaam versterkt kan worden.
  • Het leven verlengen doordat de Qi kan worden omgezet in nahemelse Jing.
  • Het cultiveren van de geest (dat uiteindelijk kan leiden tot spirituele verlichting).

 

Voor wie is Qigong geschikt?
Qigong is geschikt voor kinderen en volwassenen (vanaf ca 14 jaar), met verschillende doelen:

  • Lichaamsbeweging
    Voor mensen die meer willen bewegen
    Voor mensen die een meditatievorm zoeken gecombineerd met bewegingen, waar de focus op souplesse en balans ligt
    Voor mensen die een aanvulling zoeken op andere sporten ter verbetering van het hun concentratievermogen en ontspanning van het lichaam
  • Gezondheid: preventie en herstel
    Voor mensen die preventief aan hun gezondheid, zowel fysiek als mentaal, willen werken
    Voor mensen die herstellen van een (zware) blessure
    Voor mensen die last hebben van een hoge bloeddruk of te hoog cholesterol gehalte
    Voor mensen die last hebben van stress of oververmoeidheid
    Voor mensen die last hebben van hun ademhaling
  • Zelfontwikkeling
    Voor mensen die hun eigen lichaam en geest willen ‘ontdekken’
    Voor mensen die meer ontspanning en balans in hun leven willen
    Voor mensen die naar een bron voor een ‘nieuwe’ levensstijl zoeken

 

Qigong stromingen

Het belangrijkste onderscheid in Qigong wordt gemaakt door Wai Dan en Nei Dan, respectievelijk ‘extern elixer’ en ‘intern elixer’. Met elixer wordt bedoeld, de manier waarop gezondheid, lang leven en uiteindelijk onsterfelijkheid en spirituele verlichting bereikt kunnen worden.

Een tweede manier om verschillende Qigong stromingen uit elkaar te houden, is door onderscheid te maken in het doel van de stromingen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen vier verschillende stromingen. Het is belangrijk om te zien dat deze niet los van elkaar staan, maar in elkaar overlopen en elkaar beïnvloeden. De vier stromingen zijn:

  • Medische Qigong
  • Wetenschappelijke Qigong
  • Martiale Qigong
  • Religieuze Qigong

 

Medische Qigong

De oorsprong van Qigong ligt bij de Medische Qigong. Deze oorsprong gaat helemaal terug tot Huang Di (de Gele Keizer), 4000 jaar geleden en bij de ontdekking van Qi. Het doel van Medische Qigong is het helen van ziekten door middel van het sturen van de Qi naar de verzwakte en zieke delen van het lichaam. Dit sturen gebeurt bijvoorbeeld met behulp van de bewegingen van Daoyin, met massages of door middel van accupunctuur. Onder andere Qigong gebaseerd op dierenbewegingen komt uit deze hoek.

Wetenschappelijk Qigong

Deze stroming is niet zozeer gericht op het genezen, als wel op het onderhouden van de gezondheid en het voorkomen van ziekten. In de wetenschappelijk Qigong gaat men er van uit dat de hoofdoorzaak van ziekten gelegen is in mentale en emotionele excessen. Door het lichaam continu in balans te houden met Qigong oefeningen krijgen ziekten geen kans en blijft zowel het lichaam als de geest zuiver en helder. Qigong is een middel voor de mens om zowel lichaam en geest als de natuur en de maatschappij te cultiveren en in harmonie te brengen. Er zijn twee belangrijke substromingen binnen de wetenschappelijke Qigong.

De eerste stroming stamt af van Confucius. De Confucianisten legden de nadruk op zelfontwikkeling op het gebied van de menselijkheid en menselijke emoties in een sociale context, waarbij de nadruk ligt op orde en rites. Loyaliteit, broederlijke vroomheid, humaniteit, vriendelijkheid, vertrouwen, rechtvaardigheid, harmonie en vrede zijn de hoofdpunten in die zelfontwikkeling.

De tweede stroming is de Dao Jia, gebaseerd op het Daoïsme van Laozi. Deze stroming is minder gericht op sociale harmonie van mensen onderling, maar vooral op harmonie met het ‘zelf’, de natuur en de kosmos.

Martiale Qigong

Qigong ligt ten grondslag aan vele vormen van de Chinese krijgskunsten. In de ontwikkeling van de krijgskunsten is Qigong later weer opgenomen in de krijgskunsten als een aanvulling om het lichaam sterker te maken. De gezondheidsvoordelen zijn een neveneffect en van ondergeschikt belang. Sommige Qigong oefeningen verhoogden de kracht van een persoon maar schaadden tegelijkertijd de gezondheid van het lichaam. Naast het versterken van de spieren en de vergroting van de mechanische kracht, wordt er gericht geoefend op het vergroten van de interne Qi. Deze geeft kracht die niet voortkomt uit mechanische kracht en vormt een verdediging die niet voortkomt uit de hardheid van het lichaam. Vooral de Wai Dan methodes worden hier gebruikt.

Religieuze Qigong

Deze vorm van Qigong, vooral beoefend door de Boeddhistische monniken wordt gezien als moeilijkste vorm van Qigong. Qigong zit verweven met de ideologie van zelfdiscipline, zelfonthouding en het streven naar verlichting. Het gezondheidsaspect is geen doel op zich, maar een middel om de geest te zuiveren van imperfecties, zoals emoties, lichamelijke gevoelens en hechting aan materiële zaken. Qigong oefeningen reinigen lichaam en geest waardoor het pad naar verlichting bewandeld kan worden. De Qigong vormen zijn verschillend van de overige drie groepen en is voor het grootste deel gericht op de Nei Dan methoden.

Wai Dan
De Wai Dan methode is het cultiveren van Qi met behulp van de ledematen. Door middel van beweging stroomt Qi door het lichaam, waardoor het lichaam en de interne organen gezond worden. Als het lichaam gezond is, zo luidt de theorie, zijn er geen blokkades meer, waardoor de Qi op zijn beurt weer beter kan stromen. Hierdoor wordt het lichaam gezonder en de geest helder.

Nei Dan
Nei Dan Qigong is het laten stromen van Qi door middel van het lichaam en de interne organen. Hierdoor worden de blokkades in de ledematen opgeheven, waardoor het lichaam gezonder wordt en de Qi beter kan stromen. In principe wordt hetzelfde bereikt als bij Wai Dan Qigong, alleen is de methode anders. Niet alleen is Nei Dan Qigong moeilijker om uit te voeren, er ligt ook een diepgaandere theorie achter. In vroegere tijden werd in China aan de Nei Dan methode meer waarde gehecht en beter geheim gehouden